2020-01-24

AGATE DEUNA



Nor da, bada, Santa Ageda edo Agate Deuna? 

Historiak dio Agate Deuna Sizilian jaio zela 230ean. Diotenez, neska polita omen zen, hori dela eta, Siziliako Quinciano gobernadoreak Agedaren amodioa lortu nahi zuen. Neskatoak, ordea, kristautasunean fede itsua zien eta ez zuen honen proposamena onartu. Erantzuna ez zen Quincianoren gustokoa izan eta kartzelan sartu, eta bertan torturatu egin zuen. Bularrak moztu zizkion eta hil egin zen 21 urte zituela. Hori guztia 251ko otsailaren 5ean gertatu zen. Agate Deuna mendebaldeko lehenengotariko birgina-martiria da.
Zergaitik makilak?

Kondairak kondaira, euskal kulturaren parte da, eta urtero urtero, otsailak 4an, Santa Ageda Bezpera ospatzen da Euskal Herrian. Ohiturari jarraituz, herri askotan baserritar jantzita eta makilekin ateratzen da kalera, lurrean joaz eta erritmoak markatuz. Badirudi,  makilekin kolpatu duela lurra neguko soltizioaren ondoren esnatzeko 
Antzina, mutil gazteak soilik ibil zitezkeen Santa Agata eskean, baina XX. mendeko azken hamarkadez geroztik emakumeek eta adin talde guztietakoek ere parte hartzen dute.
Euskal Herriko txoko gehienetan ospatzen da egun hau, baina Barakaldon ehunkan lagun biltzen da Santa Agedako erromerian

Koplak
eta https://www.youtube.com/watch?v=7pkeZaixHiI

Santa Ageda emakumeen zaindari eta babeslea